Expositie "Textiel in Verzet" biedt verrassende kijk op migratie

Met de expo "Textiel in Verzet" wil het ModeMuseum (MoMu) een platform bieden aan de meer dan 170 (!) verschillende nationaliteiten in thuisstad Antwerpen. Dus zond het journaliste Samira Bendadi en fotografe Mashid Mohadjerin op pad om hun verhalen vast te leggen. Verhalen waarin textiel vaak een belangrijke rol vervult.

Tekst: Olu Vandenbussche

Thema’s als asiel, migratie en de vluchtelingencrisis zorgen vandaag voor verhitte discussies en controverse. In Europa is men bezorgd over de constante toestroom aan vluchtelingen. Omgekeerd voelen migranten zich vaak misbegrepen en ondervertegenwoordigd in onze populaire cultuur.

Onhergberzame plekken

Fotografe Mohadjerin en journnaliste Bendadi hebben zelf een migratieachtergrond en werkten al vaak rond thema’s als feminisme, migratie en identiteit.

Palestijnse poppen in traditionele feestkledij (foto: Mashid Mohadjerin).

"De Palestijnse Samira Salah leidde in het vluchtelingenkamp vrouwen op in de borduurtechniek"

Ze legden de reis van enkele migranten in omgekeerde zin af en kwamen zo onder meer in Kaboel (Afghanistan), Beiroet (Libanon) en Aleppo (Syrië) terecht. Op onherbergzame plaatsen die toeristen en de massamedia normaal links laten liggen. Dat levert een verrassende inkijk in het leven van vluchtelingen op.

Rode wol

Bij het binnenkomen van de museumzaal valt de wereldkaart aan de muur onmiddellijk op. Het piepkleine België vormt het middelpunt van een bloedrood spinnenweb. Bedoeling is dat bezoekers met een migratieachtergrond de weg die ze hebben afgelegd op de kaart borduren met rode wol. Het is slechts een van de manieren waarop het museum zijn bezoekers betrekt.

Malak Bakoor leidt een eigen borduuratelier voor Syrische vrouwen in een vluchtelingenkamp in Beiroet (foto: Mashid Mohadjerin).

Vlaams linnen

De tentoonstelling loopt nog tot midden februari in museum Texture in Kortrijk. Daarna verhuist ze naar Kunsthal Extra City in Antwerpen. Binnen Texture staat de rijke geschiedenis van het Vlaamse linnen centraal, maar ook die heeft een internationaal karakter en de protagonisten zijn bekwame vaklieden en doortastende ondernemers. Net als de vrouwen in ‘Textiel in verzet’. Het museum vormt dan ook het ideale decor voor de expo.

Draadgordijn

Om de eigenlijke expo te betreden, moet je door een draadgordijn stappen waarop een foto is geprint. Dit gordijn symboliseert het doorbreken van grenzen, zowel geografisch, als cultureel en religieus. De tentoonstelling bestaat uit verschillende ruimtes waarin telkens een andere cultuur en andere personages centraal staan. Sommige kamers stellen textielateliers voor, opgericht door vrouwen op de vlucht. Hier kunnen ze even op adem komen, hun verdriet delen of een textielopleiding volgen. Men beoefent er textiel als therapie, uit noodzaak: om een centje bij te verdienen, of om te voorkomen dat de eigen cultuur wordt uitgewist. Zo leidde de Palestijnse Samira Salah in het vluchtelingenkamp Ein El-Hilweh 64 vrouwen op in de Palestijnse borduurtechniek. Het is haar persoonlijke, stille vorm van verzet. En zo zijn er nog meer straffe verhalen.

Zaalaanzicht in het museum (foto: Stany Dederen).

Armeens kant

Aan de muren hangen foto’s van zowel de binnenkant als de onmiddellijke omgeving van de ateliers waardoor je even het gevoel krijgt ter plekke te zijn. In elke kamer tref je ook textielobjecten aan die Samira Bendadi en Mashid Mohadjerin van ginder hebben meegenomen. De vaak kleurrijke en verfijnde werkjes staan in schril contrast met de grauwe realiteit waarin de vluchtelingen leven. En in het geval van het Armeense kant – dat heel sterk op ons Brugs kant lijkt – maken ze ons ook op subtiele wijze duidelijk dat er veel minder verschillen zijn tussen onze culturen dan we doorgaans denken.

"Textiel in Verzet" biedt een verfrissende kijk op het thema migratie. Het is een intieme expo die onder je vel kruipt en lang blijft nazinderen. Ook het boek bij de expo is zeer de moeite waard!

"Textiel in Verzet" loopt nog tot en met 16 februari in Museum Texture. Er zijn verschillende textielworkshops én een lezing van fotografe Lieve Blancquaert bij te wonen. Daarna verhuist de tentoonstelling naar Kunsthal Extra City in Antwerpen waar ze van 21 maart tot en met 19 april te bezichtigen zal zijn.

Hoofdbeeld: zaalaanzicht in het ModeMuseum (foto: Stany Dederen).

Overzicht textielkunstenaars

Actuele exposities