Intuïtief borduurwerk Joana Choumali toont ochtendtaferelen in tropen

Tijdens de Amsterdamse fotobeurs Unseen was het geborduurde fotowerk van de Ivoriaanse Joana Choumali (1974) te bewonderen. Met de vier nullen die haar werk moet opbrengen lijkt een museumexpositie aanstaande.

Tekst: Chris Reinewald

“Alba’hion”, zoals de ochtendstond in de Agni-taal heet, begint met de nevel die een dag in de tropen aankondigt. De kunstenaar Joana Choumali stond lang rond vijf uur ’s ochtends op om door de hoofdstad Abidjan te wandelen. Onderweg fotografeerde ze met haar iPhone hoe de gebouwen uit de nacht tevoorschijn traden, hoe straten zich vulden met mensen en activiteiten. Niet te fotograferen: kwinkelerende vogels voordat de zon vuurrood de hemel inklom.

Borduren als vogel-getsjirp

Terug in haar atelier selecteerde Choumali haar vastgelegde observaties en liet ze op linnen afdrukken. De foto’s ging ze daarna “intuïtief” borduren: krullerig en melodieus zoals vogel-getsjirp. Of zien we bovennatuurlijke verschijningen waarover Afrikaanse volksverhalen heel nuchter vertellen? Hoe dan ook, het subtiele resultaat is verbluffend mooi. Nadat Choumali overstapte naar fikse formaten, één bij twee meter, is van mogelijk handvaardig gepietepeuter op de vierkante centimeter geen sprake.

“Borduren opende een poort in mijn leven”

Trotse mannen en vrouwen

Choumali werd in Casablanca, Marokko, als grafisch kunstenaar opgeleid. Ze werkte er als art director en later als fotografe. Ze maakte etno-culturele portretten van trotse mannen en vrouwen, en deed mee aan World Press Photo. Ze jureerde er tot een ziekte haar aan huis bond.

“Het gaat wel”

In deze periode, tussen 2016 en 2019, begon zij over haar klein formaat foto’s te borduren. Met de serie “ça va aller” (het gaat wel) reageerde ze op de Ivoriaanse stoïcijnsheid waarmee men in de kustplaats Grand-Bassam na gewelddadige politieke aanslagen het dagelijks leven oppakte. Het verleden borduurde ze als “astraal lichaam” om de personen heen. Felkleurige Van Gogh-streepjes lijken het vergoten bloed te verbeelden dat de straten en huizen bedekte. “Borduren opende een poort in mijn leven”, zegt Choumali. “Mij maakte het gevoelig om het onuitgesprokene uit te spreken.”

Hoofdbeeld: Joana Choumali, Full potential, 2019.

Meer

De blikopeners van Karen Pompe zijn blikvangers
Kwetsbaarheid, geweld, delicatesse, spanning en nostalgie in het werk van Deniz Kurdak
Tribute to Karina van Vught - A Life Dedicated to Fiber Art
José Ras en haar Sous-vêtements, een verlangen voorbij functionaliteit
0 items | € 0

Blijf op de hoogte van het laatste nieuws en schrijf je in!

Nieuwsbrief