Heb je belangstelling voor zijde? Dan moet je zeker eens afreizen naar ZIJDAR in Heemskerk waar je sinds deze zomer het ZIJDE-Museum kunt bezoeken. Je vindt er een ruime verzameling aan unieke werken van zijde én materialen die het verhaal achter zijde vertellen. We spreken eigenaresse Sarah Ruijter.
Tekst: Wouter de Vries
Het idee voor een ZIJDE-Museum speelde al een hele tijd, vertelt Sarah. "Toen wij in 2015 ons nieuwe pand in Heemskerk kochten, verscheen in diezelfde periode het boek Zijde – Silk van Ria van Els-Dubelaar, de voormalige eigenaresse. We hebben daar op de tweede verdieping een expositie aan gekoppeld. Later volgde er een expositie met werk van Gil De Vloo en de manifestatie “Present Zijde Present”. Hierna hebben we de verdieping een tijdje niet gebruikt als expositieruimte, ook omdat het organiseren van exposities een hoop werk is."
"Hoogtepunt is een vitrine met unieke objecten van zijde, zoals waaiers, kousjes en een doopjurkje."
Twee jaar later volgde het 35-jarig bestaan van ZIJDAR, in 2017. "Voor dit jubileum hebben we op de tweede verdieping een rupsenhotel gebouwd dat veel belangstelling trok", vertelt Sarah. "We merkten dat mensen het echt leuk vonden om over zijde te leren, ze reisden er graag voor naar Heemskerk. Je kon live het hele proces volgen van ei via rups en cocon tot vlinder. Toen kreeg ik het idee om een permanente expositie in te richten waarin we al onze kennis, kunde en knowhow over zijde tonen."
Het museum start bij de basis. Wat voor grondstoffen zijn er eigenlijk, en wat voor vezels? Hoe voelen deze en hoe zien ze eruit? Van daaruit wordt de stap gemaakt naar zijde. "Er staat een prachtige tafel met allerlei producten van zijde; de cocon, de vezel, garens, rods, stofjes... We tonen hoe zijde ontstaat aan de hand van mooie afbeeldingen en de resultaten van ons rupsenhotel. We hebben alle stadia bewaard; de eitjes, de bevruchte eitjes, de gesponnen- en opengebroken cocons, en de vlinders. Van zowel de Bombyx Mori vlinder, als de Wilde Zijde (Tasar). Alleen al het verschil tussen deze cocons en vlinders is fascinerend om te zien."
In het museum is er aandacht voor mode, met name voor handbeschilderde kleding en kimono’s, alsook de combinatie vilt met zijde en andere technieken: schilderen op zijde, maar ook digitaal printen en laseren van zijde. Hoogtepunt is een vitrine met unieke objecten van zijde, zoals waaiers, kousjes en een doopjurkje. Bovendien kun je in het museum twee documentaires bekijken in samenwerking met het Ambacht in Beeld Festival. Heel praktisch voor ouders is het hoekje met het voorleessprookje over zijde, het voorleesboekje Prulletje vindt een zijden ei, kleurplaten en dvd’tjes voor kinderen.
"Je krijgt van ons de hele route op papier", vertelt Sarah. "Je kunt dus zelfstandig alles lezen en bekijken op je eigen tempo. Als je de hele zijderoute volgt en de twee documentaires van ieder twintig minuten bekijkt, dan ben je anderhalf tot tweeënhalf uur bezig." Een bezoekje aan het museum valt ook te combineren met een presentatie of kleine workshop, bijvoorbeeld borduren op zijde. Deze kun je boeken op de website van Zijdewinkel.nl.
Het Zijdemuseum heeft dezelfde openingstijden als ZIJDAR & Zijdewinkel.nl: dinsdag t/m vrijdag 10-17 uur, de eerste zaterdag van de maand 10-16 uur. De toegangsprijs bedraagt € 4,50 voor volwassenen en € 2,50 voor kinderen t/m 18 jaar. Kinderen t/m 12 jaar krijgen gratis entree. Hiervoor krijg je bovendien een cadeautje: het magazine Over Zijde of korting op het boek ZIJDE-SILK of het voorleesboek Prulletje.