Ray Zijlstra’s borduurwerk: poëtisch en mannelijk

Op donderdag 1 oktober opende de tentoonstelling SOFTART van de Stichting Beeldende Kunst (SBK) in Loods 6 in Amsterdam. Circa twintig indrukwekkende wandkleden uit hun collectie (jaren 60-90) aangevuld met textiel-gerelateerde kunstwerken van uiteenlopende generaties kunstenaars. Ray Zijlstra (Aruba, 1966) is een van de exposanten. Naast SOFTART opent in Galerie 23 op hetzelfde moment zijn solo-expositie ‘.. not who you want me to be… ‘. Genoeg aanleiding voor een gesprek.

Tekst: Edith Rijnja

Wanneer is het borduren je leven binnengeslopen?

'Toen ik zeven jaar was. Ik heb nog steeds een borduursel uit de tweede klas van de lagere school op Curaçao. Drie jaar later gingen we naar Nederland en daar kon ik ook naar hartenlust handwerken tijdens handvaardigheid.'

Ray Zijlstra, "Les Danseurs", 2012, zijde en acrylwol, l. 95 x 45 cm, r. 85 x 43 cm.

Gebruik je al lang de borduurtechniek in je kunstwerken?

'Ik was al een tijd met kunst bezig maar miste iets. Ik beheers het schilderen, maar om mijn hart te laten spreken heb ik naald en draad nodig. De Spaanse ansichtkaartjes met de geborduurde rode jurk van de flamencodanseres waren voor mij een eye opener, en later het werk van Berend Strik dat ook kant en borduursels bevatte. Het was alsof ik mezelf toen een soort innerlijke toestemming gaf om met deze materialen te werken.'

Wat fascineert je aan naald en draad?

'Draad kun je ook weer uithalen en dan heb je het materiaal weer terug. Dat is ook zo symbolisch aan draad. Mijn performance ‘De Dans’, die ik tijdens de opening van SOFTART laat uitvoeren, is aan dit gegeven gerelateerd. Het werk wordt uitgevoerd door een cellist die de Antilliaanse suite voor cellosolo speelt en twee dansers.'

Ray Zijlstra, "De gaper met de lippiercing".

Bestel boeken, materialen en magazines!

Naar webshop

"Ik gebruik kraaltjes, maar ook de pin van een oude brandblusser"

Je werkt vaak met gebruikte materialen?

'Lang haalde ik mijn draad uit bestaande breisels omdat het al een van de vele doelen gediend heeft. Textiel hoef je niet weg te gooien. Je kunt er altijd weer opnieuw mee aan de slag. In mijn werk ‘De gaper met de lippiercing’ gebruik ik kraaltjes maar ook de pin van een oude brandblusser. Ik gebruik alles wat ik nodig hebt om mijn concepten uit te werken.'

Heb je een voorkeur voor ondergrond?

'Ik heb geborduurde kunstwerken gemaakt op uiteenlopende ondergronden zoals krantenpapier, foto’s, het gaatjespapier uit bananendozen, handgeschept katoenpapier, een dekbed, duct tape. Ik was nieuwsgierig naar wat dat glinsterende, plakkerige duct tape zou opleveren. Ik werk graag op onmogelijke materialen.'

Ray Zijlstra, "The fearless fearfull one" (detail).

Hoe zou je je werk omschrijven?

'Mijn werk is poëtisch en mannelijk. Ik zie verwantschap met de middeleeuwse tapijten en gobelins, die werden ook door mannen vervaardigd.'

Je werkt zonder vooropgezet plan. In hoeverre kun je jouw werk als een persoonlijk dagboek zien?

'Het gaat niet om mij. Het gaat om wat ik tegenkom. Het moment dat ik naar buiten kijk, zie ik kunst. Dat is mijn continuïteit. Kunst is voor mij het enige, het meest noodzakelijk en ook meest onzinnige wat er bestaat. En naald en draad zijn daarbij vrijwel onafscheidelijk.'

> Naar de website van Ray Zijlstra

> Naar de website van SBK

Hoofdbeeld: Ray Zijlstra, "It could have been an ice cream cone" (detail).

Nieuwsbrief

Exposities