Kwetsbaarheid, geweld, delicatesse, spanning en nostalgie in het werk van Deniz Kurdak
De reis van Hedy Tjin’s meterslange tapijt over het Groningse slavernijverleden
Samen met maar liefst 100 vrijwilligers en andere betrokkenen heeft ontwerpster Hedy Tjin een wandkleed van 35 meter lang en 2,5 meter breed over het slavernijverleden in Groningen gemaakt. In onderstaand interview vertelt ze over de totstandkoming van haar indrukwekkende project.
Tekst: Sandra Mackus
Hoe ben je op het idee gekomen?
Het wandkleed is een initiatief van Stichting Groninger Kerken. Veel mensen denken nog altijd eerder aan de randstad als het over de geschiedenis van de slavernij gaat, maar Groningen had toentertijd ook een dikke vinger in de pap. Zij zijn op zoek gegaan naar een passende kunstenaar. Doordat ik al vaker projecten heb gedaan rondom de slavernij en veel met textiel werk, bleek dit al snel een goede match.
Work in progress
Kun je ons inzicht geven in je onderzoeks- en ontwerpproces?
Barbara Henkes en Margriet Fokken hebben het boekje Sporen van het slavernijverleden van Groningen (2016) uitgebracht, met routes door de stad en provincie Groningen langs plekken die aan de slavernijgeschiedenis linken. Dit boekje, samen met gesprekken met Barbara, heb ik als uitgangspunt genomen.
In dit boekje zijn verschillende vignetten te zien die handelswaar aanprijzen, zoals tabak, thee en cacao. Ik heb ervoor gekozen enkele vignetten af te beelden met daartussen het verhaal achter de handelswaar. Ik heb er bewust voor gekozen om geen witte mensen en geen leed af te beelden. Ik wil juist de kracht van de tot slaaf gemaakten laten zien. Zij zijn immers deels de kracht achter de rijkdom van Nederland.
Cheraine
Hoe verliep de praktische uitwerking?
Het uitvergrote ontwerp moest overgezet worden in textiel, dat door Groningse vrijwilligers werd uitgevoerd. Ik ben uiteindelijk tot 4 technieken gekomen: borduren, punchen, tuften en patchwork.
Toen ontstond de vraag: ‘hoe reken je uit hoeveel stof en garen je nodig hebt voor zo’n groot doek dat uit verschillende technieken, materialen en kleuren bestaat?’ Gelukkig kwam al gauw Rita Berghuis Ensing aan boord, zij heeft veel meer ervaring met textiel en lesgeven.
In de Akerk is een raamwerk van 35 meter neergezet waarop het doek werd gespannen. Daar heb ik het ontwerp met zwarte stiften in lijntekening overgezet en elk vlak een kleur gegeven. Het punchen werd door de vrijwilligers direct op het doek uitgevoerd, een deel van het applicatiewerk werd aan grote tafels gedaan en de borduurwerkjes nam men mee naar huis. Het was echt een puzzel die langzaam completer werd.
Zodra het doek helemaal ingevuld was, was het nog niet direct verplaatsbaar, Rita heeft de hele afwerking met een team uitgevoerd.
Vrijwilligers rollen het werk uit
Hoe was het om samen te werken met vrijwilligers?
Dat was fantastisch! Veel vrijwilligers hadden nooit eerder gepuncht, dan was het in het begin spannend, maar al snel kregen ze de techniek door. Op den duur begonnen vrijwilligers die vaker waren geweest nieuwe vrijwilligers te instrueren. Ondertussen leerden mensen die meewerkten ook iets over de geschiedenis van de slavernij, dat was natuurlijk een belangrijk doel van dit project.
Sinds het begin van dit jaar reist het wandkleed weer rond door Groningen, waar het in verschillende kerken in dorpen is te zien. Van 17 mei t/m 11 juni hangt het in de kerk van Zeerijp en vanaf 24 juni is het kleed weer terug in de Akerk in Groningen.
of volg haar op instagram: @tjinhedy
Meer
Tribute to Karina van Vught - A Life Dedicated to Fiber Art
José Ras en haar Sous-vêtements, een verlangen voorbij functionaliteit
Together in Diversity’ bij High Five Art Galerie