Tot en met 26 mei 2019 kun je in het Hasseltse Begijnhof de expositie “Dissidence: Quilting Against” bezoeken, een samenwerking tussen huis voor actuele kunst Z33 en mode-incubator Mia-H. Tien internationale kunstenaars ontwierpen een hedendaagse quilt rond een maatschappelijk thema als milieuvervuiling of oneerlijke handel. Nienke Hoogvliet maakte een deken dat ze met medicinale planten verfde.
Tekst: Olu Vandenbussche
Huis voor actuele kunst Z33 wordt momenteel gerenoveerd, maar gaat in september weer open. Het huis wilde zich dan ook nog een laatste keer door deze unieke locatie en haar vroegere bewoners laten inspireren. De begijnen waren alleenstaande vrouwen die in hun eigen levensonderhoud voorzagen door onder meer te quilten. Die quilts waren voor hen ook een vorm van persoonlijke expressie en bevatten vaak verholen kritiek op de maatschappij van toen. Curator Ronald Clays vroeg tien internationale kunstenaars om in hun kielzog een hedendaagse quilt te ontwerpen rond een maatschappelijk thema als milieuvervuiling of oneerlijke handel.
“Nienke wil met haar ontwerpen iets teruggeven aan de natuur, in plaats van enkel maar te nemen.”
Eén van hen is de Nederlandse ontwerpster Nienke Hoogvliet. Zij maakte een deken die ze met medicinale planten als kamille, rozemarijn en salie verfde. Planten die je vroeger ook in de begijnhoftuin kon aantreffen, maar het is Nienke nog om iets anders te doen. Wetenschappers hebben aangetoond dat chemicaliën in kledij gezondheidsproblemen kunnen veroorzaken. Nienke vroeg zich af of het omgekeerde ook mogelijk is. Of je door stoffen met geneeskrachtige planten te verven die eigenschappen door kunt geven. Het Belgische textiellaboratorium Centexbel onderzoekt momenteel of haar stoffen inderdaad een helende werking hebben.
Nienke heeft er haar persoonlijke missie van gemaakt om de leegroof en vervuiling van het milieu niet alleen tastbaar te maken, maar ook mee te helpen zoeken naar oplossingen. Zo onderzocht ze binnen het project Sea Me hoe algen als alternatief voor traditionele textielgarens gebruikt kunnen worden. Algen groeien niet alleen veel sneller dan bijvoorbeeld katoen, ze stellen ook minder eisen aan hun omgeving, zijn 100% afbreekbaar én produceren zuurstof.
Nienke wil met haar ontwerpen iets teruggeven aan de natuur, in plaats van enkel maar te nemen. Ze werkt ook vaak met afval of reststromen. Zo verzamelde ze voor Colors of the Oosterschelde meer dan twintig soorten zeewier in het gelijknamige natuurreservaat en verfde er textiel mee. Dat leverde een verrassend gevarieerde kleurenkaart van de regio op. En ze schreef een boek over hoe vissenleder, een bijproduct van de visvangst, op duurzame wijze gelooid kan worden.
In april is Nienke ook te gast op de Salone del Mobile in Milaan. Daar presenteert ze haar project Mourn, knap vormgegeven urnen uit degradeerbaar bioplastic. Het menselijke lichaam zit vol schadelijke stoffen zoals zware metalen die na onze dood in de natuur terechtkomen en daar bodem en grondwater verontreinigen. De urnen van Nienke breken echter heel langzaam af, waardoor de natuur de tijd krijgt om zich te herstellen.
De expostie “Dissidence: Quilting Against” is tot en met 26 mei 2019 te zien in het Begijnhof in Hasselt.