Laat je eigen dessins weven via weaving-on-demand platform WOVNS

Online platforms waarop je eigen tekeningen of foto’s kunt uploaden om ze vervolgens op textiel te laten drukken, zijn al een tijdje aan een opmars bezig. Maar dankzij het Amerikaanse weaving-on-demand platform WOVNS kun je nu ook eigen dessins laten weven en dat in kleine oplages en tegen een redelijke prijs.

Tekst: Olu Vandenbussche

Met de oprichting van Spoonflower in 2008 werd printing-on-demand opeens toegankelijk voor een breed publiek. Inmiddels telt het Amerikaanse bedrijf twee spin-offs, een vestiging in Berlijn en meer dan 3,5 miljoen gebruikers wereldwijd. Het idee achter Spoonflower was revolutionair. Tot dan toe was de textielsector een vrij gesloten wereld. Om eigen stoffen te produceren had je niet alleen een groot budget, maar ook technische bagage en de juiste connecties nodig. Dankzij Spoonflower kon iedereen plots eigen stoffen ontwerpen en tegen een zacht prijsje laten drukken.

Digitaal printplatform

WOVNS vertoont veel overeenkomsten met dit digitale printplatform, maar er is wel degelijk een verschil. Dat zit hem vooral in de wijze waarop een dessin tot stand komt. Bij geweven stoffen wordt dit niet achteraf op een bestaande ondergrond aangebracht. Kleur en tekening ontstaan tegelijk met de stof door gekleurde ketting- en inslagdraden volgens een bepaalde binding te kruisen. Hierdoor zijn dessins niet alleen duurzamer als bij bedrukte stoffen, maar heb je als ontwerper ook meer mogelijkheden op het vlak van textuur. Keerzijde is wel dat het vertalen van een ontwerp naar stof een complex proces is met een aantal beperkingen. Zo kun je kleuren nooit exact reproduceren, maar slechts benaderen.

WOVNS Throw

Grondige studie

De bezielsters van WOVNS, tweelingzussen Dena en Chelsea Molnar uit San Francisco, Californië, hebben eerst een grondige studie gemaakt van de voor- en nadelen van jacquard weven. Vervolgens zijn ze gaan kijken hoe ze dit complexe proces begrijpelijk konden maken voor mensen zonder technische bagage. Hiervoor maken ze onder meer gebruik van handige tutorials en eenvoudige ontwerptools. Door het creatieproces eenvoudig en efficiënt te houden, kunnen ze kleine volumes aanbieden tegen een redelijke prijs. Dit maakt het platform ook interessant voor de productie van prototypes, iets wat normaal veel tijd vraagt en het terrein is van handwevers met jarenlange ervaring.

Kickstarter

WOVNS werd in 2016 opgestart met de hulp van Kickstarter, een crowdfundingplatform. De campagne bracht meer dan driemaal het beoogde bedrag op, een bewijs dat er veel belangstelling is voor weaving-on-demand. Het platform speelt dan ook in op de groeiende vraag naar personaliseerbare producten. Klanten komen uit heel diverse sectoren zoals architectuur, grafische vormgeving, beeldende kunst en ICT.

Rapid prototyping

Zelf hebben de zussen ook een diverse, maar complementaire achtergrond. Dena is gespecialiseerd in het ontwerpen en produceren van geweven textiel. Ze werkte jarenlang voor verschillende Amerikaanse weverijen, maar ook voor architecten en ontwerpers uit New York. Haar stokpaardje is rapid prototyping, ofwel het vereenvoudigen en versnellen van het creatieproces door middel van digitale tools. Zus Chelsea studeerde architectuur en interieurvormgeving en werkte jarenlang voor het luxesegment binnen de residentiële markt en de horecasector. Binnen WOVNS combineren ze hun expertise. Zo gebruiken ze rapid prototyping (dat ook een gangbare methode is binnen architectuur) om gebruikers een idee te geven van hoe een afgewerkte stof eruit zal zien.

Ponskaarten

Die relatie tussen computers en weven is trouwens niet nieuw. Het jacquard weefgetouw dat uit 1801 dateert, was de eerste programmeerbare machine. Ze kon complexe weefstructuren creëren door de gaatjespatronen in zogenaamde ponskaarten te interpreteren. Dergelijke ponskaarten lagen aan de basis van de eerste rekenmachine en in de tweede helft van de twintigste eeuw ook aan die van de geautomatiseerde informatieverwerking.

Aanbod

Momenteel biedt WOVNS twee verschillende stofkwaliteiten. Talma is een zachte, natuurlijke stof gemaakt van viscose en katoen. Het is geschikt voor interieurproducten als dekens, spreien, kussens en tafellinnen, maar ook voor jurkjes, sjaals en shorts. De stof is 118 cm breed en je maakt je dessin ofwel op de volledige breedte, of creëert een repetitief patroon. Divan is een ietwat lichtere, maar toch robuuste stof, gemaakt uit katoen, polyester en viscose. De stof is iets breder (137 cm) en wordt onder meer voor meubelstoffen, kussens en totebags gebruikt. Beide kwaliteiten zijn in een aantal kleurpaletten verkrijgbaar die je op de website terugvindt en bij het ontwerpen kunt gebruiken. WOVNS maakt gebruik van software om geüploade dessins te analyseren en die met gelijkaardige kleuren eruit te halen. Deze worden vervolgens samen in productie genomen om de kostprijs te drukken en de productietijd te verkorten.

Slow design

WOVNS is ook een mooi voorbeeld van slow design in de praktijk. Slow design is een globale ontwerpbeweging die de mens en het milieu centraal stelt en een alternatief biedt voor fast fashion. Belangrijke aspecten van slow design zijn lokale en duurzame productie, streven naar minimal waste en hoge kwaliteitsnormen. Volgens Dena en Chelsea is het grote probleem met fast fashion dat mensen geen connectie meer hebben met hoe textiel en kleren worden gemaakt. De lage kostprijs en minderwaardige kwaliteit zorgen ervoor dat elk jaar miljoenen tonnen kleren na slechts enkele draagbeurten worden weggegooid. Omdat de klanten van WOVNS zo nauw betrokken zijn bij de totstandkoming van hun stof, ontwikkelen ze een diepere band met het materiaal en zijn minder snel geneigd dit weg te gooien. Daarbij komt nog dat geweven stoffen een langere levensduur hebben dan gebreide of bedrukte stoffen.

Geen voorraad

Bij WOVNS bestel je ook enkel wat je nodig hebt en blijf je dus niet met een gigantische voorraad zitten. Dit in tegenstelling tot de klassieke weefindustrie waar minimumorders van honderden meters nodig zijn om de vaste kosten te dekken. Alle stoffen worden in de Verenigde Staten geweven. Dit komt niet alleen de communicatie en efficiëntie ten goede, maar biedt ook een grotere garantie op kwaliteit. WOVNS wil daarnaast ook de eigen textielindustrie een duwtje in de rug geven.

Toekomstplannen

Het feit dat elk nieuw weefsel getest moet worden op performantie, betekent dat je als ontwerper extra tijd moet rekenen om het dessin te testen en indien nodig bij te sturen. Dit vertraagt het productieproces natuurlijk enorm. Om dit te verhelpen, besteedt WOVNS de kwaliteitscontroles momenteel uit aan gespecialiseerde bedrijven en experimenteert met de verkoop van ready-made ontwerpen die vooraf werden getest. Chelsea en Dena dromen er ook van om in de toekomst technologie te integreren in hun weefsels. Hun bedrijf trok alvast de aandacht van Jacquard by Google, pionier op het vlak van slimme kledij.

> Naar de website van WOVNS

> Naar de website van Jacquard by Google

Artikelen over weven

Actuele exposities

Overzicht textielkunstenaars