CODA Museum toont textiele sieraden tijdens tentoonstelling “Rijkdom”

Hoewel gemaakt om te pronken, te sieren en – bovenal – te tonen, lagen de sieraden uit de Rijkscollectie in afgelopen decennia opgeborgen in het depot. Met de langdurige bruikleen van ruim 400 sieraden aan CODA in 2015 is daar verandering in gekomen. CODA maakt deze sieraden zichtbaar voor een breed publiek in wisselende bloemlezingen en presentaties.

Tekst: Anne-Karlijn van Kesteren

De tentoonstelling Rijkdom toont niet alleen de collectie van het Rijk zoals die in bruikleen gegeven is aan CODA, maar laat ook sieraden van het Rijk zien uit de collecties van het Design Museum Den Bosch, Museum Arnhem, het Gemeentemuseum Den Haag en TextielMuseum Tilburg.

Het moderne sieraad

Evenals musea en galeries raakt het Rijk in de jaren zestig van de vorige eeuw geïnteresseerd in het Nederlandse moderne sieraad. De ontwikkelingen van dat moment en de relatie van het moderne sieraadontwerp tot de beeldende kunst intrigeert en de ontwikkelingen in de sieraadvormgeving wordt door het Rijk actief gevolgd. Hoewel bij het verwerven voor de collectie sieraden van het Rijk het streven nooit is geweest compleet of alomvattend te zijn, geeft de collectie een goed beeld van een aantal belangrijke ontwikkelingen in het Nederlandse sieraadontwerp vanaf het begin van de jaren zestig tot 1992.

Beppe Kessler, Vosje, 1986. Kunstzijde. (armband) Collectie RCE, langdurig bruikleen aan CODA Apeldoorn

Textiele sieraden

Vanaf het eind van de jaren zeventig wordt er bijvoorbeeld steeds meer geëxperimenteerd met nieuwe materialen. Dit wordt mede ingegeven door de kennismaking met het werk van een aantal vooruitstrevende Engelse sieraadontwerpers dat in Nederland geëxposeerd wordt. Zo presenteert directeur Jerven Ober in het Van Reekum Museum in 1978 de tentoonstelling British jewellers on tour. In deze tentoonstelling is onder ander werk van Caroline Broadhead opgenomen waarin ze textiel en plastic verwerkt heeft.

Mecky van den Brink en LAM de Wolf

Aan het begin van de jaren tachtig is het verwerken van textiele materialen in sieraden ook in Nederland gemeengoed geworden. Mecky van den Brink, Beppe Kessler en LAM de Wolf vervaardigen dan bijvoorbeeld sieraden waarin textiel het basismateriaal is. Het Rijk koopt al in 1982 een aantal textiele sieraden aan van Mecky van den Brink, die momenteel hun thuis vinden in het TextielMuseum in Tilburg. Het jaar erop koopt het Rijk drie monumentale textielwerken van LAM de Wolf.

De Vosjes van Beppe Kessler

Van Beppe Kessler worden in 1986 twee zogenaamde Vosjes aangekocht. De titel van deze sieraden refereert aan de wijze van dragen en hoe het collier in de hals iets weg heeft van een vosje. Het vroege werk van Beppe Kessler toont een nog onderzoekende benadering waarbij kleine veranderingen soms grote gevolgen hebben voor het eindresultaat. De Vosjes zijn vervaardigd uit aan elkaar geregen, gevouwen en geplozen rayonstukjes in de kleuren zwart, geel en rood. Elk lapje is tweemaal diagonaal gevouwen en aan twee draden geregen. Aan de binnenzijde van de Vosjes zijn de stukken stof regelmatig naast elkaar geplaatst, de buitenzijde van de Vosjes rafelt de stof. De stof is changeant geweven. De ketting- en inslaggaren hebben een andere kleur, waardoor de rafels een andere kleur hebben dan de stof zelf.

Beppe Kessler, Vosje, 1986. Kunstzijde. (halssieraad) Collectie RCE, langdurig bruikleen aan CODA Apeldoorn

Enkele voorbeelden

Hoewel het slechts enkele voorbeelden zijn van een belangrijk moment in de sieraadvormgeving blijven het helaas de enige textiele aankopen voor de Rijkscollectie.

De tentoonstelling Rijkdom is te zien van 4 november 2018 tot en met 3 februari 2019 in het CODA Museum in Apeldoorn.

> Ga naar de website van het CODA Museum

Overzicht textielkunstenaars

Actuele exposities