In Venetië vindt op dit moment de 58ste Biënnale plaats. Hoewel er beduidend minder textielkunstwerken aanwezig zijn dan twee jaar terug, is het niveau van de aanwezige werken hoog.
Tekst: Sandra Mackus
De titel van de internationale kunstmanifestatie: “May you live in interesting times”, heeft een ironische ondertoon. Want, zoals deze van oorsprong Chinese uitdrukking duidelijk maakt, zijn roerige tijden historisch interessanter, dan tijden van vrede en rust.
“Roerige tijden zijn historisch interessanter, dan tijden van vrede en rust”
Het is dan ook niet vreemd dat op de Arsenale en de Giardini, de hoofdlocaties van de Biënnale, kunstenaars reageren op de klimaatproblematiek. Zo toont Yin Xiuzhens (1963) metershoge werk Trojan een man die voorovergebogen in een vliegtuigstoel zit. Neemt de man deze houding aan vanwege een noodlanding? En staat het werk daarmee symbool voor de ondergang van de aarde? Of is hier sprake van het recente fenomeen vliegschaamte? Xiuzhen heeft de sculptuur, net als veel van haar andere werken, opgebouwd uit tweedehands kledingstukken.
De tweeling Christine en Margaret Wertheim (1958) bieden met hun Crochet Coral Reef een alternatief voor het verdwijnende koraal. Met de hulp van meer dan tienduizend mensen hebben ze al hakend een rif van textiel gecreëerd. Ook de installatie van Zahra Al Ghamdi (1977) heeft veel weg van een koraalrif. Het bestaat uit meer dan 52.000 met de hand bewerkte, leren objecten. De schelpachtige structuren komen voort uit Al Ghamdi’s herinneringen aan haar geboorteplaats Al Bahah (Saoedi-Arabië), die inmiddels (grotendeels) is geruïneerd.
Lee Buls (1964) werk Scale of Tongue is esthetisch misschien niet het meest aansprekende werk. In eerste instantie zijn de lappen stof die over een armatuur bobbelen vrij onbeduidend. Het blijkt echter naar de gekapseisde Koreaanse veerboot Sewol te verwijzen, waarbij de bemanning de (hoofdzakelijk) jonge passagiers hulpeloos achterliet op de boot. Tevergeefs wachtten ze op hulp, die nooit zou komen. De tentoonstellingsbezoeker kan zich afvragen of ons – in het zicht van de klimaatproblematiek – hetzelfde lot is beschoren.
Een letterlijk hoogtepunt op de kunstmanifestatie is de metershoge installatie van de Ierse schilder Sean Scully (1945) onder de koepel van de San Giorgio Maggiore. Zijn Opulent Ascension verbeeldt het Bijbelse verhaal over de droom van Jakob, die een ladder zag die tot in de hemel reikte. Scully’s ladder bestaat uit een opeenstapeling van geraamtes, die met verschillende kleuren vilt zijn bekleed. De bezoeker kan de installatie betreden om de verbinding tussen het aardse en het hemelse in alle rust zelf te ervaren.
De 58ste Biënnale is nog tot en met 24 november 2019 in Venetië te bezichtigen.
> Naar de Biënnale van Venetië
Hoofdbeeld: Sean Scully, Opulent Ascension (foto: Sandra Mackus)